بیانیه سفارت جمهوری اسلامی ایران در لاهه درباره پایان یافتن قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد
قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد خاتمه یافته تلقی می‌شوند و تمامی مفاد، تعهدات و محدودیت‌های پیش‌بینی‌شده در خصوص برنامه هسته‌ای ایران و سازوکارهای اجرایی آن از اعتبار ساقط است.
توافق هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران، موسوم به «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام)، که در سال ۲۰۱۵ میان ایران و گروه ۱+۵ منعقد گردید، به موجب قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد رسمیت یافت و در چارچوب حقوق بین‌الملل الزام‌آور شد. بر اساس مفاد این قطعنامه، دوره زمانی اعتبار آن ده‌ساله بوده و پایان آن روز ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵ (۲۶ مهر ۱۴۰۴) تعیین گردیده است.
با انقضای این دوره، برجام و قطعنامه ناظر بر آن خاتمه یافته تلقی می‌شوند و تمامی مفاد، تعهدات و محدودیت‌های پیش‌بینی‌شده در خصوص برنامه هسته‌ای ایران و سازوکارهای اجرایی آن از اعتبار ساقط است. بدین ترتیب، پرونده هسته‌ای ایران که طی سال‌های گذشته ذیل عنوان «منع اشاعه» در دستور کار شورای امنیت سازمان ملل متحد قرار داشت، باید از فهرست موضوعات مورد بررسی این شورا خارج شود. این امر به روشنی بدین معناست که از تاریخ انقضای قطعنامه ۲۲۳۱، برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران می‌بایست همانند برنامه هسته‌ای سایر کشورهای غیرهسته‌ای عضو معاهده منع اشاعه سلاح‌های هسته‌ای (NPT) تلقی و با آن رفتار شود.
قطعنامه ۲۲۳۱ و ضمیمه آن، یعنی برجام، از بزرگ‌ترین دستاوردهای دیپلماسی چندجانبه در دهه گذشته بود که در سال‌های نخست اجرای خود، کارآمدی و اعتبار چشمگیری در عرصه بین‌المللی از خود نشان داد. متأسفانه، خروج غیرمسئولانه ایالات متحده آمریکا از برجام در سال ۲۰۱۸ و قصور سه کشور اروپایی (انگلیس، فرانسه و آلمان) در اجرای تعهداتشان، تلاش‌های گسترده‌ای را برای تضعیف و بی‌اثر کردن این توافق رقم زد. آخرین نمونه از این اقدامات، سوءاستفاده این کشورها از سازوکار حل‌وفصل اختلافات در برجام برای احیای قطعنامه‌های لغوشده شورای امنیت است.
جمهوری اسلامی ایران با توجه به موارد فوق اعلام می‌دارد:
- اقدامات سه کشور اروپایی و ایالات متحده آمریکا در تلاش برای بازگرداندن قطعنامه‌های لغوشده شورای امنیت، که بدون رعایت ضوابط و رویه‌های حقوقی مربوطه انجام گرفته است، از نظر حقوقی و اجرایی فاقد اعتبار می‌باشد. دبیرخانه شورای امنیت نیز مجاز نیست این اقدامات غیرقانونی را به رسمیت بشناسد.
- از دید جمهوری اسلامی ایران، اقدام سه کشور اروپایی هیچ‌گونه خدشه‌ای به چارچوب و ترتیبات قانونی مندرج در قطعنامه ۲۲۳۱ وارد نکرده است. این قطعنامه در تاریخ مقرر، یعنی ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵، منقضی شده و پایان یافته تلقی می‌گردد. کشورهای روسیه، چین و اعضای جنبش عدم تعهد نیز بر این موضع تأکید داشته و مخالفت خود را با هرگونه اقدام مغایر با آن اعلام کرده‌اند.
- همان‌گونه که در مکاتبات مشترک جمهوری اسلامی ایران، چین و روسیه به دبیرکل سازمان ملل تصریح شده است، شورای امنیت هیچ تصمیمی مبنی بر اعطای اختیار به دبیرخانه سازمان ملل برای اتخاذ نتیجه‌گیری مستقل در خصوص بازگرداندن قطعنامه‌های لغوشده اتخاذ نکرده است. چنین اقدامی صرفاً در صلاحیت انحصاری شورای امنیت است.
- تشکیل مجدد سازوکارهای تحریمی‌شورای امنیت، از جمله کمیته تحریم و گروه کارشناسان مرتبط، اقدامی غیرقانونی و فاقد وجاهت حقوقی است.
- جمهوری اسلامی ایران از تمامی‌کشورهای عضو سازمان ملل متحد انتظار دارد با در نظر گرفتن غیرقانونی بودن اقدامات سه کشور اروپایی و ایالات متحده در بازگرداندن تحریم‌های لغوشده، از هرگونه همکاری با این روند غیرقانونی خودداری کرده و قطعنامه ۲۲۳۱ را منقضی و مختومه تلقی نمایند.
جمهوری اسلامی ایران ضمن تأکید مجدد بر ماهیت صرفاً صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای خود، همواره پایبندی خویش را به مسیر دیپلماسی در جهت پاسداری از حقوق مشروع و قانونی ملت ایران، از جمله حق بهره‌مندی از انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز، اعلام می‌دارد.